Đội quân du kích là một phần không thể thiếu trong các chiến dịch chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Nhiều lối đánh du kích độc đáo xuất hiện, những mũi chông nhọn hoắt đặt trên miệng hố như để bẫy thú, những khối thuốc nổ chôn trên đường, kể cả những cây tre mọc bên đường cũng là vũ khí lợi hại, khiến kẻ thù khiếp sợ. Họ là lực lượng "vừa đánh vừa giữ", bảo vệ các căn cứ địa, gây sức ép lên đối phương và tạo điều kiện thuận lợi cho quân đội chủ lực tiến vào giải phóng các vùng đất.